Cd&v wil gezinnen die uit het sociaal tarief stappen een aanbod doen waarbij kosteloos zonnepanelen worden geplaatst. “Het sociaal tarief is noodzakelijk maar biedt geen oplossing op lange termijn”, zeggen parlementsleden Robrecht Bothuyne en Leen Dierick (cd&v). “Gezinnen die gebruik maken van het sociaal tarief zonnepanelen aanbieden is een triple win: meer hernieuwbare energie, federaal belastinggeld wordt niet langer ingezet om het sociaal tarief te financieren en gezinnen krijgen een structurele oplossing voor de hoge energiefactuur.”
In een nieuw voorstel pleiten Vlaams parlementslid Robrecht Bothuyne en Kamerlid Leen Dierick voor het vervangen van het sociale energietarief voor elektriciteit door een meer duurzaam alternatief: zonnepanelen.
Sociale tarieven werken
Sociale tarieven werken: ze houden honderdduizenden gezinnen uit de (energie-)armoede. En de uitbreiding van de doelgroep zorgt ervoor dat bijna 1 op 5 van de gezinnen zo beschermd is tegen de exuberant hoge energieprijzen. Voor cd&v blijven de sociale tarieven daarom noodzakelijk om de zwaksten in onze maatschappij te beschermen. Ook de huidige uitbreiding van de doelgroep voor het sociaal tarief is nodig zolang de uitzonderlijk hoge energieprijzen hiertoe nopen. Maar aan dit sociaal tarief hangt een hoog economisch én ecologisch prijskaartje: het gaat om honderden miljoenen die door andere energieconsumenten en de belastingbetaler moeten worden betaald die allesbehalve energiebesparing opleveren.
“Eigenlijk is deze maatregel in niets structureel: het subsidiëren van energieverbruik is allesbehalve duurzaam en ecologisch niet de slimste keuze. Integendeel: de kostprijs van het sociaal tarief swingt de pan uit en wordt verhaald op andere energieconsumenten en de belastingbetaler.” Bovendien bevindt wie geniet van het sociaal tarief zich in een kwetsbare positie: de uitbreiding van de doelgroep is slechts tijdelijk, voorlopig tot eind dit jaar, en ten gronde zorgt het sociaal tarief niet voor energiebesparing of andere structurele winst voor de portemonnee van de betrokkenen. “In feite is het sociaal tarief een blinde subsidie voor energieconsumptie. We moeten meer op lange termijn gaan nadenken.”
Groener, structureler en financieel zekerder
Cd&v wil deze tijdelijke regeling omzetten in een structurele maatregel. De kosten voor het sociaal tarief moeten immers door andere gezinnen betaald worden. “We willen dit doen door de uitgebreide doelgroep een aanbod te doen dat groener, structureler en op termijn financieel beter is dan het sociaal tarief: iedereen die zich opnieuw op de commerciële markt wil begeven moet een aanbod krijgen waarbij kosteloos zonnepanelen op de woning worden geplaatst”, zeggen Bothuyne en Dierick. “Dat kan. Als de federale en Vlaamse overheid gaan samenwerken. Met de Vlaamse premie voor zonnepanelen, de Vlaamse energielening en de federale inbreng om zo de energielening af te lossen, kunnen we bij gezinnen zonnepanelen installeren zonder dat zij er ook maar één euro voor moeten betalen. Dit is een triple win: meer hernieuwbare energie in Vlaanderen, geen nood meer aan federaal belastinggeld om het sociaal tarief te financieren en het gezin heeft een structurele oplossing voor de hoge elektriciteitsfactuur,” zo klinkt het. Dat zo een regeling vooral interessant is voor huiseigenaren klopt: “(Sociale) huurders of bewoners van appartementen moeten daarom gewoon gebruik kunnen blijven maken van het sociale tarief. Daarnaast pleiten wij ook voor het stimuleren van energiegemeenschappen voor appartementsbewoners en maatregelen die verhuurders motiveren om zonnepanelen te leggen.”
“We gaan van het subsidiëren van verbruik naar het subsidiëren en financieren van eigen groene energie productie”, duiden de parlementsleden, die hun voorstel ook stevig becijferden. Commerciële elektriciteitscontracten hadden in juni 2022 een gemiddelde jaarprijs van 1.552,39 euro (voor 3500 kWh). Voor eenzelfde verbruik bedroeg de jaarfactuur aan sociaal tarief €741,94. Dat is een korting van €810,45 euro. De elektriciteitsfactuur van een gemiddelde klant met sociaal tarief zo ongeveer evenveel als de factuur van een gemiddelde klant met commercieel tarief en zonnepanelen (€ 771,69). Men betaalt dus niet meer voor zijn elektriciteitsfactuur én geniet na de afbetalingsperiode van de zonnepanelen, nog 20 jaar van gratis stroom (en een injectievergoeding).
“De Vlaamse overheid kan zo zijn doelstelling rond hernieuwbare energie waarmaken. De federale overheid kan een sociaal energiebeleid realiseren, zonder dat de factuur naar de belastingbetaler wordt verschoven. En kwetsbare gezinnen zijn structureel, op lange termijn, beschermd en geholpen”, besluiten Bothuyne en Dierick.
