De prijshausse op de energiemarkten, die ondertussen bijna een jaar woedt, trekt sinds de zomer sterker aan dan ooit tevoren. De gemiddelde elektriciteitsfactuur is op een jaar tijd meer dan verdubbeld. Hoewel er door de verschillende overheden al heel wat goede maatregelen werden genomen, kan de Vlaamse Regering nog extra stappen zetten om de energiefactuur te verlichten. cd&v pleit ervoor om zolang de energiecrisis duurt, de Vlaamse openbaredienstverplichtingen (ODV’s) volledig uit de elektriciteitsfactuur te halen. “Dit levert een gemiddeld gezin 100 euro op jaarbasis op, wat extra ademruimte geeft aan die gezinnen”, zegt Vlaams parlementslid Robrecht Bothuyne.
De Vlaamse energienorm, die dateert van 2018, bepaalt dat de verschillende gewestelijke componenten in de energiekost in Vlaanderen geen significant negatief effect mogen hebben op de koopkracht van de gezinnen. Dat betekent dat heffingen, bijdragen, openbare dienstverplichtingen en indirecte belastingen op de energiefactuur niet aan de portefeuille van de Vlaming mag raken. De vergelijkende studie die de vier energieregulatoren in dit land in dat kader jaarlijks laten uitvoeren, toont nochtans aan dat de Belgische gezinnen een relatief hoge elektriciteitsfactuur betalen, zeker in vergelijking met onze buurlanden. Hoewel het rapport benadrukt dat Vlaanderen nu de goedkoopste Belgische regio is, blijven de extra heffingen en toeslagen in de energiefactuur in absolute termen zeer hoog in vergelijking met vooral Frankrijk en Nederland.
Om die verschillen te remediëren stelt cd&v voor om zolang de energiecrisis duurt de kost voor de sociale en ecologische openbaredienstverplichtingen (ODV’s), die momenteel zo’n 600 tot 700 miljoen bedraagt, uit te factuur te halen. “Dat levert een gemiddeld gezin op jaarbasis zo’n 97 euro op”, zo berekende Vlaams parlementslid voor cd&v Robrecht Bothuyne.
“Fluvius financiert hiervoor het overeenkomstig bedrag, waarbij de Vlaamse overheid garant staat”, verduidelijkt Bothuyne het voorstel. “Op die manier zal de kredietrating van Fluvius door deze operatie niet verslechteren. De terugbetaling van de lening gebeurt gespreid over de komende jaren, waarbij de kapitaalslast geleidelijk verhaald wordt op de elektriciteitsfactuur, eens de prijzen dit opnieuw toelaten. De Vlaamse Overheid neemt de rentelast op zich.”
Elektriciteitsfactuur niet om beleid te financieren
Met dit voorstel wil cd&v bovendien het debat aanzwengelen over welke zaken we nog via de elektriciteitsfactuur willen financieren. “De elektriciteitsfactuur blijven gebruiken als middel om allerhande beleid te financieren, via heffingen, bijdragen, openbare dienstverplichtingen en indirecte belastingen, is op termijn niet langer houdbaar en is een rem op de verduurzaming”, vindt Bothuyne. Op termijn moeten voor cd&v de heffingen op elektriciteit worden afgebouwd. “Op die manier wordt elektrisch rijden en verwarmen met een warmtepomp ook haalbaar en betaalbaar voor de modale burger. Interfederale samenwerking is nodig om het beleid tussen de federale overheid en de gewesten beter op elkaar te stemmen.”
“Om de kost van energiefactuur in de toekomst structureel te drukken zullen we in de eerste plaats moeten inzetten op energie-efficiëntie, het maximaliseren van de elektrificatie en het stimuleren van productie en gebruik van hernieuwbare elektriciteit. De implementatie van deze zaken kost tijd. Dit voorstel geeft op korte termijn het gezinsbudget de broodnodige extra ademruimte in de actuele energiecrisis”, besluit Bothuyne. “Willen we alles uit de kast halen om de energiefactuur te verlagen? Haal dan effectief alles uit de factuur.”
